“Twee meisjes zijn onderweg van Vietnam naar Oeganda om te gaan werken in een restaurant. Hun visa waren geregeld, en hun vlucht was betaald door hun nieuwe werkgever.” Saskia Wishart, de spreekster van vanmiddag, deelde dat ze toevallig dit weekend een telefoontje kreeg van mensen die zich zorgen maken over deze meisjes. Hoe het met deze Vietnamese meisjes afgelopen is, weten we nog niet. Ze vertelde wel over hoe soortgelijke zaken gingen toen ze dit vroeger deed als werk. Via vrienden en familie en internet zoveel mogelijk informatie achterhalen. Waar zit de werkgever, in welk hotel checken ze in. Soms bleek op het moment dat ze contact opnam met een uitzendbureautje, dat het de volgende dag al niet meer bestond. Dan was het waarschijnlijk een geval van mensenhandel, en was het werk waarschijnlijk geen leuk horecabaantje maar werk in de prostitutie. Saskia vertelde dat mensen soms zo wanhopig zijn om werk te vinden, dat ze het risico maar nemen om verhandeld te worden. En dat ze bang zijn om vragen te stellen, uit angst dat ze daarmee hun kans om aan het werk te komen, verspelen. Voor “echte” werkgevers geldt dat dat erg meevalt. En met het stellen van deze vragen door de organisatie waar ze bij werkte, “Not for sale”, is voor veel meiden een bestaan in de prostitutie voorkomen.
Mooi verhaal toch? Maar. Er zit een heel systeem omheen dat onrechtvaardig is. Een Oekraïense vrouw lag in Zuid-Afrika, waar Saskia destijds haar werk deed, op straat. De tanden uit haar mond, ze was niet geschikt meer voor haar werk in de prostitutie. Gelukkig kwam ze met Not for sale in contact. Deze vrouw bleek al drie keer eerder gered te zijn uit een bordeel. Steeds in een ander land. Maar steeds als ze weer terug in Oekraïne was, werd ze door haar familie op straat gezet, waarop ze opnieuw in handen kwam van de mensen die haar verhandelden, en in een ander land te werk gesteld werd. Red je iemand echt als je niet weet hoe het verder gaat, wat het alternatief is? Of die ene reddingsactie in een bordeel waar vier vrouwen zijn gered. De vijfde was er op dat moment niet. Wat gebeurt er op zo’n moment met deze vijfde vrouw, als ze terug is, alleen met de mannen?
Kernachtig samengevat was haar boodschap: hoe erg we ook proberen iets goeds te doen voor de wereld, de wereld is zo complex dat we sommige dingen waarschijnlijk onbedoeld erger maken. Maar kun je dan beter niets doen? Saskia haalde de Bijbelse gelijkenis van de talenten erbij. Op je talenten gaan zitten is ook niet de bedoeling; investeren wordt beloond. En neem het verhaal uit het begin; de Vietnamese meisjes. Wat voor mens word je als je zo’n hulpvraag negeert en dan maar niets doet?
Vroeger vertelde Saskia regelmatig een succesverhaal over de organisatie waarvoor ze werkt. Voor organisaties is het ook lastig om een eerlijk, genuanceerd en volledig verhaal te vertellen, inclusief de zwarte randjes en mislukkingen. En algemener: voor ons mensen is het lastig om eerlijk te kijken naar die dingen waar we ons zo vol voor geven, en te erkennen dat er nare kantjes aan zitten. Die reflectie op ons leven(swerk), dat is waar Saskia voor pleit. Misschien doet het een beetje pijn. Maar de pijn die we dan voelen, is dat niet de pijn die God voelt over deze wereld en wat er mis gaat?
Tegenwoordig probeert Saskia bij een andere organisatie iets te doen om deze onrechtvaardige systemen om te vormen – wat precies is voor deze blog niet heel relevant. Wat ik wel heel interessant vond, was hoe ze deze hele boodschap bracht. Ze straalde oprechte vreugde en rust uit. Ik denk dat ze een geheim heeft ontdekt. Iets met Gods genade. Die blijkbaar zo groot is dat je gewoon eerlijk kunt zijn over dat je ook maar wat aanprutst…
– Ronald –
